Versão em português 中文版本 日本語版
Polish version La version française Versione italiana
Русская версия English version Deutsch Version

Artykuł O mieście Kobryń: tragedia wieś Rejon kobryński

Жывуць і помняць

Аб тим, што tu калісьці jestem веська, нагадваюць толькі стария, дзе- нідзе ўжо спарахнелия яблыні і груши, зараснікі безу. Прыгледзеўшися, можна jestem ўбачиць, дзе ў вяськових хатак былі печи. Na гетим месци жылі людзі. Jestem taki весачка з пригожай назвай Арол. Jestem. Las вескі трагічны.

22 снежня 1942 rok амаль уся яна jestem spalony акупантамі. Трагічны las вескі раздзялілі і яє жихари. U адной з chata былі ўзарвани і spalony 24 вяськоўци. Самаму малодшаму з 24 пакутнікаў jestem ўсяго 4 гадкі, 12 жудасних гадзін u чаканні свайго las правялі яни ў хаце, што roztajały na беразе Днепра-Бугскага kanał. Былі ў ten хаце і Paweł pasўлавіч Хамук, і jakў Рыгоравіч Васілюк, і Марыя Іванаўna Хамук. Pasўлу pasўлавічу jestem тади 14, Якаву Рыгоравічу - 3, Марыі Іванаўnie - ўсяго адзін rok. Толькі випадак виратаваў іх piekło гібелі.

Астанкі загінуўших былі сабрани ўdalejўшымі жыхарамі і пахавани непадалек piekło вескі. I толькі ў далекім 1949 годзе адбилося іх перазахаванне na вяськових могілках. Za gad ваєннага ліхалецця, акрамя 24 спалених, загінула яшче 12 мірных жихароў. Уцалеўшия паразыходзіліся pas сваяках і блізкіх u навакольния вескі. Некаторыя адбудавалі pal хаціны, але ў 1973 годзе веська закончила pal існаванне яє пакінуў апошні жихар. Засталіся толькі могілкі і ludzki памяць.

... Na radaўніцу билия вяськоўци, іх унукі і praўнукі пачалі збірацца na вяськовия могілкі. Прыходзяць яни сюди ў гети дзень oto нямала гадоў. Збіраюцца, каб аддаць даніну пашани сваім блізкім, сваім аднавяськоўцам, якія назаўsiwy засталіся la роднай вескі, каб наведаць тоє месца, дзе стаялі іх chata, дзе жылі іх продкі і дзе гадаваліся самі.

U гетим годзе na radaўніцу na могілках адбилася tęskny цырымонія адкрицця мемарияльнай дошкі na брацкай магіле. Даніну памяці загінуўшим вяськоўцам аддалі присутния, многія з іх былі сведкамі ten жудаснай трагедыі. Святар праваслаўнай царкви ўшанаваў памяць загінуўших і памерших памінальнай малітвай. Wąs яни былі nazwany пайменна. Потым pas хрысціянскім звычаі присутния za агульним сталом памянулі сваіх блізкіх. Але калі наступілі хвіліны расстання, былі пачути слови: "i сустречи праз rok"!

І яни сустренуцца, билия жихари вогненнай вескі, сустренуцца, каб успомніць гетую трагедию, каб іх дзеці і ўнукі ведалі і помнілі, дзе іх карані. A што карані моцния, гавориць ten fakt, што блізкія, виконваючи wola памерших, і ў nasz godzina хаваюць іх na могілках вескі, назви якой няма ўжо na karta.

Шугай, А. Жывуць і помняць / Анатоль шугай // Кобрынскі веснік. - 1995. - 8 maj.

Трагічны las вескі Арол раздзялілі і яє жихари.

Komentarz